Selasa, 24 Jun 2014

Hidupan Laut Yang Berbisa

box jellyfish
Box jellyfish boleh menyebabkan kematian sekiranya tidak mendapat rawatan.

Hidupan laut amat cantik untuk dilihat terutamanya bagi hidupan yang menghuni kawasan terumbu karang. Pengetahuan mengenai hidupan laut berbisa mungkin boleh membantu anda bagi mengelakkan kecederaan semasa menjalankan aktiviti di laut seperti menyelam, snorkeling ataupun berenang. Ini kerana bisa sesetengah hidupan ini amat kuat dan boleh mengakibatkan maut sekiranya tidak mendapat rawatan secepat mungkin.

Bisa hidupan-hidupan ini adalah bertujuan sebagai pertahanan atau digunakan untuk memburu mangsa mereka. Jadi anda tidak digalakkan untuk mengganggu sebarang hidupan laut yang anda temui semasa melakukan aktiviti menyelam ataupun snorkeling. Hidupan berbisa biasanya berwarna terang, namun terdapat juga haiwan berbisa yang menyembunyikan diri mereka daripada dilihat oleh pemangsa ataupun haiwan yang diburunya seperti ikan batu atau ikan pari. Perlu diingat dunia hidupan penuh dengan persaingan dan setiap hidupan cuba untuk mempertahankan diri masing-masing.

Haiwan-haiwan yang tidak boleh bergerak pantas seperti ‘sea anemone’ (buran laut), ‘stinging coral’ (Millepora sp) dan juga mentimun laut juga boleh menyengat pemangsa dan mangsanya. Walaupun tidak semua spesies haiwan ini yang beracun, anda perlu berhati-hati kerana sesetengah racun boleh mengakibatkan kesan sekiranya tidak dibersihkan dengan sempurna sekiranya anda terdedah kepada racun tersebut. Kesemua haiwan dan hidupan ini tidak bergerak aktif, jadi ia tidak akan menyerang anda sebaliknya hanya akan bertindak balas sekiranya anda menyentuhnya.

crown of thorns
Crown-of-thorns mendiami kawasan terumbu karang.

Tapak sulaiman yang dikenali sebagai ‘crown-of-thorns’ kelihatan jauh berbeza daripada tapak sulaiman yang lain ia mempunyai racun yang boleh mengakibatkan kesan racun yang agak serius. Dipenuhi dengan permukaan kulit yang berduri dan warna yang terang ia mudah dikenalpasti. Walaubagaimanapun anda perlu berhati-hati semasa menyelam di kawasan terumbu karang.

Sama seperti tapak sulaiman ‘crown-of-thorns’, landak laut juga amat terkenal sebagai penghuni laut yang berbisa. Mendiami kawasan perairan cetek dan terumbu karang ia mudah dikenalpasti dengan fizikal yang berduri. Adalah lebih baik sekiranya anda tidak menyentuh haiwan ini kerana durinya mudah menusuk dan tertinggal di dalam daging anda. Terdapat spesies yang mempunyai racun yang boleh mengakibatkan kematian. Walaupun landak laut dijadikan sumber makanan di sesetengah tempat, anda tidak seharusnya menyentuhnya tanpa pengawasan daripada mereka yang berpengalaman.

Obor-obor amat merbahaya kerana hampir kesemua obor-obor dilengkapi dengan sengat beracun bagi membolehkan ia memburu makanan. Apa yang lebih membimbangkan adalah ia sukar dilihat di dalam air, kerana memiliki badan yang lutsinar. Di sesetengah kawasan, amaran diberikan pada pengguna pantai bagi memaklumkan apabila tibanya musim obor-obor.

Obor-obor dari jenis ‘box-jellyfish’ (Chironex fleckeri) menyebabkan kematian yang lebih banyak berbanding jerung, buaya dan ikan batu apabila digabungkan. Pendedahan kepada tentacle nya sepanjang 3m boleh mengakibatkan kematian seorang lelaki dewasa. Seekor obor-obor ini memiliki kira-kira 60 tentacle yang panjangnya adalah 5m. Tentacle ini dipenuhi dengan sengat-sengat yang halus. Adalah lebih baik anda tidak mengambil risiko untuk menyelam di kawasan yang dihuni oleh obor-obor ini tanpa mengenakan pakaian perlindungan yang sesuai.

Pufferfish
Ikan buntal mempunyai racun yang merosakkan sistem saraf.

Ikan buntal seperti yang kita sudah sedia maklum adalah amat beracun dan boleh mengakibatkan maut. Ikan yang akan mengembangkan badanya apabila terancam ini mempunyai racun yang sama seperti racun yang dimiliki oleh sotong ‘blue-ringed octopus’. Racun ini bukanlah dihasilkan sendiri oleh ikan buntal melainkan berasal daripada spesies alga yang dimakannya yang mengandungi bacteria Alteromonas sp.. Ini mengakibatkan toxin daripada bakteria ini terkumpul pada hati dan gonad ikan tersebut.

Keadaan yang sama boleh berlaku kepada kebanyakan ikan-ikan yang menghuni terumbu karang di mana toxin daripada sebahagian makanan mereka terkumpul di dalam organ dalaman mereka. Jadi, anda perlu berhati-hati sekiranya ingin memakan sebarang makanan laut tanpa pengawasan orang yang lebih berpengalaman.

cone shell
Siput 'cone' mempunyai tempuling yang pantas dan beracun.

Selain daripada ikan, spesies siput juga turut mempunyai racun yang amat kuat dan boleh mengakibatkan maut seperti yang dimiliki oleh siput kon ‘cone shells’. Siput kon biasanya aktif pada waktu malam dan bagi spesies siput kon ‘Conus geographus’ secara teorinya memiliki racun yang mampu membunuh 700 manusia. 

Walaupun bisanya berbeza di antara spesies anda mungkin tidak mempunyai kepastian tentang perbezaan spesies ini. Sengat siput kon yang mampu bergerak pantas dan membunuh ikan sudah pasti boleh mengakibatkan kecederaan dalam masa yang singkat. Anda adalah dinasihatkan untuk berhati-hati sekiranya perlu melewati kawasan yang dihuni oleh siput ini.

Blue ringed octopus
'Blue ringed octopus' mempunyai racun yang sama seperti ikan buntal.

Bagi spesies sotong juga mempunyai bisa yang berbeza-beza mengikut spesies, tetapi seperti yang diketahui spesies ‘blue-ringed octopus’ adalah amat berbisa dan boleh mengakibatkan maut. Bisa daripada sotong ini boleh melumpuhkan sistem saraf dan mengakibatkan maut. Spesies sotong mempunyai pelbagai kaedah samada untuk memburu dan mengelakkan ia daripada dikesan musuh. Ia mampu bertukar warna, bertukar bentuk dan mengeluarkan dakwat hitam bagi menjauhkan diri daripada pemangsanya.

Lionfish
'Lionfish', cantik namun penuh dengan duri beracun.

Ikan depu juga dipanggil sebagai ‘lion fish’ adalah lebih mudah untuk dikenalpasti kerana mempunyai rupa bentuk yang lebih mudah dikenali. Bergerak dengan lebih aktif untuk memburu, ia dilengkapi dengan duri-duri yang beracun. Jadi sekiranya anda menemui ikan ini pastikan anda tidak cuba untuk menghampiri atau menyentuhnya.

Stonefish
'Stonefish' sukar dilihat apabila bersembunyi di celah-celah batu.

Bagi yang suka berjalan-jalan di kawasan terumbu karang pula haiwan seperti ikan pari dan ikan batu perlu dielakkan. Kedua ikan ini mempunyai kecenderungan untuk bersembunyi di dalam pasir dan sukar dilihat. Jadi anda dinasihatkan tidak berjalan di kawasan terumbu karang tanpa memakai kasut – walaupun sengat ikan pari mungkin masih boleh menembusi kasut (dalam sesetengah kes).

Stingray
Pari atau 'stingray', biasa menyebabkan kematian.

Kedua-dua ikan ini mempunyai reputasi yang tinggi sebagai punca kematian samada mangsa yang kurang berhati-hati mahupun atas serangan yang bertujuan untuk melindungi dirinya. Ikan pari adalah lebih agresif manakala ikan batu pula akan bertindak pantas sekiranya diganggu. Anda perlu berhati-hati sekiranya perlu berhadapan dengan kedua spesies ikan ini – sebagai contoh apabila perlu melepaskan ikan pari yang memakan pancing anda.


Maka itu adalah beberapa spesies hidupan laut yang anda perlu sentiasa berhati-hati tentangnya. Mungkin mereka sendiri tidak bermaksud untuk mencederakan anda. Jadi dengan mengenalinya anda juga dapat mengelakkan kecederaan yang mungkin boleh mengakibatkan kesan yang lebih serius. Adalah diharap semoga kita dapat hidup saling memahami dan menghargai antara sesama hidupan. Bersama-sama kita memelihara keseimbangan alam.

Artikel lain yang berkaitan:



Free Download



Ahad, 22 Jun 2014

Bahan-bahan Yang Digunakan Orang Dahulu Untuk Pakaian

Kapas masak
Kapas dihasilkan daripada buah kapas yang telah masak.

Bahan-bahan yang digunakan oleh orang-orang dahulu dalam kehidupan adalah berasal dari bahan-bahan yang terdapat di sekeliling mereka. Ini termasuklah daripada bahan yang diperolehi dari tumbuh-tumbuhan ataupun haiwan. Mungkin tidak semua menyedari banyak bahan-bahan tersebut tidak lagi digunakan hari ini walaupun masih lagi terdapat banyak bahan tersebut di sekeliling kita.

Antara lain perkara yang baik mengenai bahan-bahan ini adalah ia bersifat mesra alam dan tidak menjejaskan alam seperti bahan-bahan yang direka melalui proses kimia seperti plastik, 'fiberglass', PVC, teflon ataupun bahan-bahan lain yang diubah unsurnya secara kimia. Bahan-bahan ini samada tidak boleh mereput ataupun mengambil masa yang terlalu lama untuk dilupuskan secara semulajadi dalam alam.

Antara bahan-bahan menarik yang didapati daripada alam yang digunakan oleh orang-orang terdahulu antaranya adalah bahan yang digunakan untuk membuat pakaian. Bagi menghasilkan benang untuk ditenun dan dijadikan kain, tumbuh-tumbuhan yang mempunyai serat yang tinggi digunakan. Malah bukan kain sahaja dapat dihasilkan menggunakan serat tumbuh-tumbuhan ini, tapi tali juga dibuat menggunakan bahan-bahan tersebut. Tali merupakan keperluan penting bagi mengikat barangan ataupun layar bagi kegunaan kapal layar yang membolehkan manusia merentasi lautan dan menjelajah kawasan ke serata dunia.

Antara serat tumbuhan yang popular bagi penduduk-penduduk kawasan Asia Tenggara satu masa dahulu adalah serat daripada nanas, kulit pisang, batang bunga raya, kapas dan sabut kelapa. Populariti bahan-bahan ini banyak dipengaruhi oleh faktor geografi sesuatu bahan tersebut. Di bahagian-bahagian lain pula tumbuhan seperti jut, papirus, flax dan hemp (ganja) adalah lebih popular. Namun kesemua bahan ini merupakan bahan penting bagi menghasilkan benang untuk ditenun dan dijadikan pakaian.

Pengasingan benang nanas
Proses pengasingan serat nanas secara tradisional.

Di negara Filipina contohnya penggunaan daun nanas untuk menghasilkan baju yang dipanggil ‘Barong Tagalog’ masih dipertahankan sehingga ke hari ini. Baju yang dihasilkan dengan teknik tenunan menggunakan bahan asli daun nanas dijalankan oleh beberapa syarikat bagi memelihara tradisi penduduk-penduduk negara tersebut. Baju tenunan daripada benang nanas ini masih boleh dibeli secara online terus daripada Filipina.

Di negara-negara seperti Malaysia, India, Sri Lanka dan beberapa negara yang mempunyai tumbuhan kelapa pula. Sabut kelapa merupakan bahan penting untuk menghasilkan tali. Walaupun hari ini bahan ini masih digunakan untuk tujuan lain seperti bahan pertanian atau bahan pengganti span di dalam industri perabot, tali daripada sabut kelapa mempunyai kelebihan sendiri kerana ia tidak menganjal apabila mencapai ketegangan yang tinggi. Ia juga tidak licin seperti tali yang dihasilkan daripada bahan plastik.

Pakaian dari benang nanas
Pakaian dari benang nenas yang dikenali sebagai 'Barong Tagalog'.

Kapas pula merupakan bahan yang lebih sesuai digunakan untuk pembuatan benang dan kain kerana serat daripada kapas mudah dikumpulkan apabila kapas telah mencapai kematangan. Pengasingan serat daripada kapas tidak perlu melalui proses untuk mendapatkan serat seperti daripada bahan-bahan tumbuhan yang lain. Kapas merupakan bahan yang sesuai untuk pakaian kerana ia dapat menyerap peluh dengan berkesan selain dapat menjadi penebat haba untuk membekalkan kehangatan kepada badan. Penggunaan kapas lebih popular di bahagian-bahagian Utara seperti India, Pakistan dan China.

Penggunaan serat tumbuhan juga adalah penting untuk menghasilkan kertas. Kertas membolehkan kerja-kerja merekod bahan dilakukan dan pengembangan institusi pendidikan awal seperti di China. Malah kertas juga turut digunakan sebagai sebahagian daripada bahan binaan dinding bangunan atau rumah. Penggunaan penghasilan kertas menggunakan papirus pula popular di bahagian Timur Tengah yang juga digunakan untuk tujuan merekod terutamanya bagi orang-orang Mesir. Sebelum papirus digunakan bahan lain yang digunakan untuk tujuan merekod adalah kulit binatang seperti kambing ataupun lembu.

Pembuatan tali sabut
Proses membuat tali sabut di Sri Lanka.

Antara penggunaan bahan yang terbaik adalah seperti sutera. Ini kerana bagi penghasilan sutera kaedah yang digunakan memerlukan pelbagai kemahiran. Malah penghasilan sutera turut berkembang dengan teknik pemeliharaan ulat sutera dan pemprosesan bebenang sutera. Penggunaan sutera bermula dari China kemudian berkembang ke bahagian-bahagian lain dunia. Pada peringkat permulaan penghasilan sutera, ia merupakan kaedah penghasilan yang hanya dikuasai oleh Negara China sahaja. Malah sutera juga merupakan kain yang hanya mampu dimiliki oleh golongan bangsawan sebagai barangan mewah.

Selain daripada serat-serat yang diperolehi daripada tumbuh-tumbuhan, bahan untuk membuat pakaian juga diperolehi daripada bulu haiwan peliharan dan juga haiwan liar. Bulu-bulu binatang seperti biri-biri, arnab, llama, yak, unta dan beberapa haiwan lain turut digunakan untuk membuat pakaian bagi orang-orang dahulu. Pendek kata apa sahaja bahan yang terdapat disekeliling mereka dapat dimanfaatkan untuk pelbagai kegunaan. Selain daripada bulu binatang, kulit juga turut digunakan untuk membuat pakaian ataupun peralatan harian seperti kasut, tali pinggang dan beg.


Maka dengan itu, apa yang ingin saya ketengahkan hari ini adalah kepentingan untuk kita memahami bagaimana sumber semulajadi daripada alam telah sekian lama membantu kita manusia membina kehidupan yang lebih baik. Ia masih boleh digunakan hingga ke hari ini. Mungkin oleh kerana perkembangan industri membuatkan bahan-bahan yang dihasilkan daripada bahan bukan semulajadi boleh didapati dengan harga yang jauh lebih murah. Namun begitu kesan yang dihasilkan kepada alam boleh mendatangkan kesan buruk untuk jangka panjang. Adalah dengan ini sedikit sebanyak dapat membuatkan anda melihat tentang fungsi alam sekian lama.


Lain-lain artikel berkaitan:





Free Download



Arkib Blog